با آنکه سی و سه سال از قیام مردم کابل در برابر رژیم وقت و تجاوز شوروی سابق بر افغانستان سپری شده است، اما هنوز هم کابلیان خاطرات تلخ این روز را فراموش نکرده اند. مردم کابل به تاریخ سوم حوت سال 1358 با برآمدن روی بام خانه های شان و با سردادن نعره های الله اکبر در برابر تجاوز شوروی و رژیم کمونستی وقت در افغانستان، قیام کردند.
آنها با چوب، تبر، بیل، کلند، شمشیر و بعضاً با تفنگچه و تفنگ چره یی نیز بر علیه متجاوزین روسی در کشور به پا برخواستند. شماری از باشنده گان شهر کابل که خود در این قیام سهم داشته و یا هم شاهد آن بوده اند، در صحبت با رادیو آزادی گفتند که شماری زیادی از قیام کننده ها یا هدف حمله قرار گرفتند و یا هم از سوی نیروهای طرفدار حکومت بازداشت شدند و تا حالا از سرنوشت شان، خبری در دست نیست.
لعل محمد سیار و چند تن دیگر از این باشنده گان کابل در صحبت با رادیو آزادی گفتند:
« مردم کابل یک حالت داشتند مثل یک خاموشی قبل از طوفان »
« در منطقه افشار و چیندول مردم بسیار کشته شدند، تانک ها در جاده ایستاده بود به هر طرف فیر می کرد، تقریباً 5 تا 6 نفر در اینجا کشته شدند و قیام نتیجه داشت. »
« از من یک برادر و پدرم را بردند و تاحالا از آنها خبری نیست »
« در آن وقت من در سرای شمالی کار می کردم، تقریباً 12 بجه روز بود که در خود چیندول مردم قیام کردند و هدفش هم جهاد بود علیه شوری، تعداد زیادی از مردم کشته و زخمی شدند و تعدادی را بندی کردند. »
« از من یازینه ام بندی شد با 7 برادر جوانش تا حالا از سرنوشت شان خبری در دست نیست. »
« سه نفر خو از ما کشته شد. »
« ولا در پیش چشم خودم ما یک 5، 6 نفر را دفن کردیم. »
این افراد می گویند که تا هنوز از اعضای فامیل های شان که در آن وقت به زندان برده شده بودند، با گذشت سی و سه سال خبری نیست. گرچه ارقام دقیقی ازتلفات این قیام در دست نیست، اما به گفته بعضى از شاهدان عینى، تعداد کشته شده گان این قیام، به بیشتر از ده ها تن می رسید. در همین حال عالمی بلخی نماینده مردم در ولسی جرگه افغانستان و داکتر عبدالله عبدالله رییس اییتلاف ملی افغانستان، سوم حوت سال 1358، قیام مردم کابل را بر علیه نیروهای شوری سابق در افغانستان یک نقطه عطف در تاریخ کشور دانسته و از آن استقبال کردند.
آنها در ادامه می گویند:
« سوم حوت سال 1358 قیام عمومی مردم و کشتار فجیعانهء که از طرف نظامیان تا به دندان مسلح اشغالگر شوری علیه مردم ما صورت گرفت، به عنوان یک نقطه عطف تاریخی جهاد کشور ما این را به دنیا اعلان کرد که مردم مقاوم افغانستان در برابر اشتغالگران متجاوز پیروز می شوند. »
داکتر عبدالله:
« این قیام سر آغاز یک تحول تاریخی نه تنها در کشور ما بلکه در سطح جهان بود. »
گفته می شود که قیام سوم حوت 1358، در حدود 2 ماه پس از داخل شدن قوت های شوری سابق بر خاک افغانستان به وقوع پیوست. شماری معتقد اند که این یک حرکتی کاملاً خودجوش و مردمی بوده و هیچ سازمانی در آن نقش نداشته است، اما برخی ها به این نظر اند که مجاهدین نیز در سازمان دهی این قیام دست داشتند. و اکنون صاحب‌نظران افغان به این باور اند که این قیام نشان‌دهنده‌ی یکپارچگی مردم افغانستان بوده و ممکن است در هر حالتی دیگری نیز اتفاق بی افتد.
جمشید حبیب زاده
آنها با چوب، تبر، بیل، کلند، شمشیر و بعضاً با تفنگچه و تفنگ چره یی نیز بر علیه متجاوزین روسی در کشور به پا برخواستند. شماری از باشنده گان شهر کابل که خود در این قیام سهم داشته و یا هم شاهد آن بوده اند، در صحبت با رادیو آزادی گفتند که شماری زیادی از قیام کننده ها یا هدف حمله قرار گرفتند و یا هم از سوی نیروهای طرفدار حکومت بازداشت شدند و تا حالا از سرنوشت شان، خبری در دست نیست.
لعل محمد سیار و چند تن دیگر از این باشنده گان کابل در صحبت با رادیو آزادی گفتند:
« مردم کابل یک حالت داشتند مثل یک خاموشی قبل از طوفان »
« در منطقه افشار و چیندول مردم بسیار کشته شدند، تانک ها در جاده ایستاده بود به هر طرف فیر می کرد، تقریباً 5 تا 6 نفر در اینجا کشته شدند و قیام نتیجه داشت. »
« از من یک برادر و پدرم را بردند و تاحالا از آنها خبری نیست »
« در آن وقت من در سرای شمالی کار می کردم، تقریباً 12 بجه روز بود که در خود چیندول مردم قیام کردند و هدفش هم جهاد بود علیه شوری، تعداد زیادی از مردم کشته و زخمی شدند و تعدادی را بندی کردند. »
« از من یازینه ام بندی شد با 7 برادر جوانش تا حالا از سرنوشت شان خبری در دست نیست. »
« سه نفر خو از ما کشته شد. »
« ولا در پیش چشم خودم ما یک 5، 6 نفر را دفن کردیم. »
این افراد می گویند که تا هنوز از اعضای فامیل های شان که در آن وقت به زندان برده شده بودند، با گذشت سی و سه سال خبری نیست. گرچه ارقام دقیقی ازتلفات این قیام در دست نیست، اما به گفته بعضى از شاهدان عینى، تعداد کشته شده گان این قیام، به بیشتر از ده ها تن می رسید. در همین حال عالمی بلخی نماینده مردم در ولسی جرگه افغانستان و داکتر عبدالله عبدالله رییس اییتلاف ملی افغانستان، سوم حوت سال 1358، قیام مردم کابل را بر علیه نیروهای شوری سابق در افغانستان یک نقطه عطف در تاریخ کشور دانسته و از آن استقبال کردند.
آنها در ادامه می گویند:
« سوم حوت سال 1358 قیام عمومی مردم و کشتار فجیعانهء که از طرف نظامیان تا به دندان مسلح اشغالگر شوری علیه مردم ما صورت گرفت، به عنوان یک نقطه عطف تاریخی جهاد کشور ما این را به دنیا اعلان کرد که مردم مقاوم افغانستان در برابر اشتغالگران متجاوز پیروز می شوند. »
داکتر عبدالله:
« این قیام سر آغاز یک تحول تاریخی نه تنها در کشور ما بلکه در سطح جهان بود. »
گفته می شود که قیام سوم حوت 1358، در حدود 2 ماه پس از داخل شدن قوت های شوری سابق بر خاک افغانستان به وقوع پیوست. شماری معتقد اند که این یک حرکتی کاملاً خودجوش و مردمی بوده و هیچ سازمانی در آن نقش نداشته است، اما برخی ها به این نظر اند که مجاهدین نیز در سازمان دهی این قیام دست داشتند. و اکنون صاحب‌نظران افغان به این باور اند که این قیام نشان‌دهنده‌ی یکپارچگی مردم افغانستان بوده و ممکن است در هر حالتی دیگری نیز اتفاق بی افتد.
جمشید حبیب زاده
