برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شورا های ولایتی افغانستان، برای خیلی ها بی سابقه خوانده شده است.
گفته می شود که این انتخابات بالاتر و فراتر از انتظار های مردم برگزار شد.
از این انتخابات سه درس آموخته شد:
1. دموکراسی در افغانستان به سوی نهادینه شدن می رود
2. در مورد طالبان شورشی به صورت اغراق آمیز صحبت می شود
3. نیرو های امنیتی افغانستان توانایی تامین امنیت را دارند
شماری از رهبران و مقام های کشور ها و سازمان های مختلف، انتخابات افغانستان را یک پیروزی بزرگ دانسته اند.
بارک اوباما رییس جمهور امریکا گفت، افغان ها یک مرحلهء خیلی مهم را سپری کردند که آن ها مسوولیت های کشور شان را به عهده گیرند.
بان کی مون منشی عمومی سازمان ملل متحد گفته است، شجاعت در برابر تهدید ها یک پیام قوی را به مرتکبین جنایات فرستاد که خشونت برنده شده نمی تواند.
اندرس فوگ راسموسن منشی عمومی ناتو از اشتیاق رای دهنده گان و اقدامات فوق العاده نیروهای امنیتی افغان ستایش کرد.
در واقع گفته می شود که انتخابات شانزدهم حمل بالاتر از انتظار های همه بود.
نهادینه شدن دموکراسی
حدود هفت میلیون تن که تقریباً شصت در صد افراد واجد شرایط رای دهی می شدند، با وجود برخی تهدیدهای امنیتی و همچنان بارنده گی، در صف ها ایستاده و آرای خود را به صندوق ها ریختند.
این اشتراک گسترده، به طالبان پیام قوی داد که آن ها پذیرفته شدنی نیستند. همچنان برگزاری انتخابات، پس از تقریباً سیزده سال حضور نظامی خارجی در افغانستان، نشانه ای آن است که دموکراسی در این کشور به سوی نهادینه شدن می رود.
برای بسیار افغان ها شاید این پیام خیلی مهم بود که قدرت با رای به دست می آید نه با گلوله و اسلحه.
از اینکه شرکت مردم در صف های رای دهی خیلی زیاد بود، کار مراکز و محلات رای دهی برای یک ساعت تمدید شد.
ده ها هزار تن پس از آن هم در قطار ها دیده می شدند تا در انتخابات رای بدهند اما در بعضی از مراکز، ورق های رای دهی تمام شد.
مشارکت زنان هم غیر قابل پیشبینی بود، خصوصاً در جنوب و شرق که از پایگاه های شورشیان به حساب می آید.
اما در مناطق شهری و نسبتاً امن، شرکت مردم خیلی گسترده بود، با آن هم بخاطر برخی تهدید های امنیتی شماری از مراکز باز نشدند.
یکی از این مثال ها برمی گردد به ولسوالی اندر ولایت غزنی که شاهد قیام های مردمی ضد طالبان بود. در انتخابات شورای ملی افغانستان در سال 2010 تنها سه تن در آن جا رای داده بودند. اما در شانزدهم حمل هزاران تن در انتخابات ریاست جمهوری و شورای ولایتی در ولسوالی اندر شرکت کردند.
شماری زیادی از افغان ها و ناظرین خارجی، مشارکت مردم را در دموکراسی جوان افغانستان یک پیروزی بزرگ دانسته اند.
ناظرین بین المللی انتخابات، پیش از روز رای دهی گفته بودند که اگر از میان دوازده میلیون افراد واجد شرایط رای دهی، پنجاه در صد آنها در انتخابات شرکت کنند، یک پیروزی بزرگ خواهد بود.
شکریه بارکزی یک عضو ولسی جرگه افغانستان گفته است، خوابش به حقیقت مبدل شده و به گفته او افغان ها یک سیلی محکم به روی دشمنان افغانستان زدند.
زلمی خلیلزاد سفیر سابق امریکا در کابل در یک نظر پرسی که در مجله دیپلومات به تاریخ ششم اپریل نشر شد گفته است:
"انتخابات افغانستان، بیداری سیاسی را در این کشور ترسیم کرد."
به گفته آقای خلیلزاد، افغان ها نشان دادند که مسوول آینده خود شان خواهند بود و دیگر نیازی نیست که قدرت های بیرونی بیایند و با معامله ها، سرنوشت آن ها را تعیین کنند.
شاید درمورد طالبان به طور اغراق آمیز صحبت می شود
در شانزدهم حمل، شورشیان نتوانستند تا رای دهی مردم را به چلنج بکشند.
بناء این نکته در مورد ناتوانی گروه های شورشی مطرح می شود که آن ها پس از خروج نیرو های بین المللی از افغانستان، کاری کرده نمی توانند.
بسیاری افغان ها در روز شانزدهم حمل یک حرف را به خاطر داشتند و تکرار کردند که در آن روز طالبان شکست خوردند.
یک باشندهء کابل به این نظر است که امریکا با اردو و وسایط اش نتوانست طالبان را در حدود سیزده سال شکست بدهد، اما افغان ها توانستند با رای خود در یک روز، طالبان را شکست بدهند.
افغان ها خود شان می توانند مسوولیت های کشور شان را به عهده گیرند
حدود چهارصد هزار تن از نیرو های امنیتی به شمول پولیس محلی و نیرو های اربکی، در سرتاسر افغانستان برای تامین امنیت و رای دهی مصوون مردم، شرکت داشتند.
پوسته ها و موانعی را که این نیرو ها ایجاد کرده بودند و همچنان بازرسی دقیق از موتر ها و سرنشینان، باعث آن شد تا از حملات شورشیان بر مراکز رای دهی جلوگیری شود.
پیش از این توانایی نیرو های اردو و پولیس ملی افغانستان نزد برخی آگاهان نظامی پس از خروج قوای ناتو زیر سوال قرار داشت. زیرا شماری به این باور بودند که روحیهء نیروهای افغان ضعیف است، سطح بی سوادی در بین آن ها بلند به نظر می رسد و فرار از صفوف نیرو های افغان ادامه دارد.
اما در روز انتخابات شاید برای خیلی سوالات پاسخ گفته شد و محبوبیت نیروهای امنیتی در نزد افغان ها، از حکومت گرفته تا مقام های کمیسیون های انتخاباتی، برخی نامزدان و افغان های عادی خیلی ها برجسته شد.
با این سه درس برای افغانستان، نخستین بار خواهد بود که قدرت به صورت صلح آمیز از یک رهبر به رهبر دیگر منتقل می شود.
نتایج ابتدایی انتخابات به تاریخ چهارم ثور و نتایج نهایی به تاریخ بیست و چهارم همین ماه اعلان خواهد شد.
اگر هیچ یک از هشت نامزد ریاست جمهوری نتواند، آرای پنجاه در صد جمع یک را کسب کند، دور دوم انتخابات به تاریخ هفتم جوزا برگزار خواهد شد.
فرود بیژن از کابل
گفته می شود که این انتخابات بالاتر و فراتر از انتظار های مردم برگزار شد.
از این انتخابات سه درس آموخته شد:
1. دموکراسی در افغانستان به سوی نهادینه شدن می رود
2. در مورد طالبان شورشی به صورت اغراق آمیز صحبت می شود
3. نیرو های امنیتی افغانستان توانایی تامین امنیت را دارند
شماری از رهبران و مقام های کشور ها و سازمان های مختلف، انتخابات افغانستان را یک پیروزی بزرگ دانسته اند.
بارک اوباما رییس جمهور امریکا گفت، افغان ها یک مرحلهء خیلی مهم را سپری کردند که آن ها مسوولیت های کشور شان را به عهده گیرند.
بان کی مون منشی عمومی سازمان ملل متحد گفته است، شجاعت در برابر تهدید ها یک پیام قوی را به مرتکبین جنایات فرستاد که خشونت برنده شده نمی تواند.
اندرس فوگ راسموسن منشی عمومی ناتو از اشتیاق رای دهنده گان و اقدامات فوق العاده نیروهای امنیتی افغان ستایش کرد.
در واقع گفته می شود که انتخابات شانزدهم حمل بالاتر از انتظار های همه بود.
نهادینه شدن دموکراسی
حدود هفت میلیون تن که تقریباً شصت در صد افراد واجد شرایط رای دهی می شدند، با وجود برخی تهدیدهای امنیتی و همچنان بارنده گی، در صف ها ایستاده و آرای خود را به صندوق ها ریختند.
این اشتراک گسترده، به طالبان پیام قوی داد که آن ها پذیرفته شدنی نیستند. همچنان برگزاری انتخابات، پس از تقریباً سیزده سال حضور نظامی خارجی در افغانستان، نشانه ای آن است که دموکراسی در این کشور به سوی نهادینه شدن می رود.
برای بسیار افغان ها شاید این پیام خیلی مهم بود که قدرت با رای به دست می آید نه با گلوله و اسلحه.
از اینکه شرکت مردم در صف های رای دهی خیلی زیاد بود، کار مراکز و محلات رای دهی برای یک ساعت تمدید شد.
ده ها هزار تن پس از آن هم در قطار ها دیده می شدند تا در انتخابات رای بدهند اما در بعضی از مراکز، ورق های رای دهی تمام شد.
مشارکت زنان هم غیر قابل پیشبینی بود، خصوصاً در جنوب و شرق که از پایگاه های شورشیان به حساب می آید.
اما در مناطق شهری و نسبتاً امن، شرکت مردم خیلی گسترده بود، با آن هم بخاطر برخی تهدید های امنیتی شماری از مراکز باز نشدند.
یکی از این مثال ها برمی گردد به ولسوالی اندر ولایت غزنی که شاهد قیام های مردمی ضد طالبان بود. در انتخابات شورای ملی افغانستان در سال 2010 تنها سه تن در آن جا رای داده بودند. اما در شانزدهم حمل هزاران تن در انتخابات ریاست جمهوری و شورای ولایتی در ولسوالی اندر شرکت کردند.
شماری زیادی از افغان ها و ناظرین خارجی، مشارکت مردم را در دموکراسی جوان افغانستان یک پیروزی بزرگ دانسته اند.
ناظرین بین المللی انتخابات، پیش از روز رای دهی گفته بودند که اگر از میان دوازده میلیون افراد واجد شرایط رای دهی، پنجاه در صد آنها در انتخابات شرکت کنند، یک پیروزی بزرگ خواهد بود.
شکریه بارکزی یک عضو ولسی جرگه افغانستان گفته است، خوابش به حقیقت مبدل شده و به گفته او افغان ها یک سیلی محکم به روی دشمنان افغانستان زدند.
زلمی خلیلزاد سفیر سابق امریکا در کابل در یک نظر پرسی که در مجله دیپلومات به تاریخ ششم اپریل نشر شد گفته است:
"انتخابات افغانستان، بیداری سیاسی را در این کشور ترسیم کرد."
به گفته آقای خلیلزاد، افغان ها نشان دادند که مسوول آینده خود شان خواهند بود و دیگر نیازی نیست که قدرت های بیرونی بیایند و با معامله ها، سرنوشت آن ها را تعیین کنند.
شاید درمورد طالبان به طور اغراق آمیز صحبت می شود
در شانزدهم حمل، شورشیان نتوانستند تا رای دهی مردم را به چلنج بکشند.
بناء این نکته در مورد ناتوانی گروه های شورشی مطرح می شود که آن ها پس از خروج نیرو های بین المللی از افغانستان، کاری کرده نمی توانند.
بسیاری افغان ها در روز شانزدهم حمل یک حرف را به خاطر داشتند و تکرار کردند که در آن روز طالبان شکست خوردند.
یک باشندهء کابل به این نظر است که امریکا با اردو و وسایط اش نتوانست طالبان را در حدود سیزده سال شکست بدهد، اما افغان ها توانستند با رای خود در یک روز، طالبان را شکست بدهند.
افغان ها خود شان می توانند مسوولیت های کشور شان را به عهده گیرند
حدود چهارصد هزار تن از نیرو های امنیتی به شمول پولیس محلی و نیرو های اربکی، در سرتاسر افغانستان برای تامین امنیت و رای دهی مصوون مردم، شرکت داشتند.
پوسته ها و موانعی را که این نیرو ها ایجاد کرده بودند و همچنان بازرسی دقیق از موتر ها و سرنشینان، باعث آن شد تا از حملات شورشیان بر مراکز رای دهی جلوگیری شود.
پیش از این توانایی نیرو های اردو و پولیس ملی افغانستان نزد برخی آگاهان نظامی پس از خروج قوای ناتو زیر سوال قرار داشت. زیرا شماری به این باور بودند که روحیهء نیروهای افغان ضعیف است، سطح بی سوادی در بین آن ها بلند به نظر می رسد و فرار از صفوف نیرو های افغان ادامه دارد.
اما در روز انتخابات شاید برای خیلی سوالات پاسخ گفته شد و محبوبیت نیروهای امنیتی در نزد افغان ها، از حکومت گرفته تا مقام های کمیسیون های انتخاباتی، برخی نامزدان و افغان های عادی خیلی ها برجسته شد.
با این سه درس برای افغانستان، نخستین بار خواهد بود که قدرت به صورت صلح آمیز از یک رهبر به رهبر دیگر منتقل می شود.
نتایج ابتدایی انتخابات به تاریخ چهارم ثور و نتایج نهایی به تاریخ بیست و چهارم همین ماه اعلان خواهد شد.
اگر هیچ یک از هشت نامزد ریاست جمهوری نتواند، آرای پنجاه در صد جمع یک را کسب کند، دور دوم انتخابات به تاریخ هفتم جوزا برگزار خواهد شد.
فرود بیژن از کابل
