در تاجکستان مانند برخی نقاط افغانستان نداشتن اولاد یک مساله مربوط به زن دانسته می شود و اگر یک زن حامله نشود شوهرش با کس دیگر ازدواج می کند و چنین فکر می شود که خانم مشکل دارد.
درافغانستان مردان بیشتر به عروسی دوم اقدام می کنند، اما در تاجکستان بیشتر زنان بی اولاد ازطرف شوهران شان طلاق داده می شوند . قبول کردن این حقیقت که ممکن است مشکل مربوط به مرد باشد، کمتر قابل پذیرش بوده و از آن یاد نمی شود.
اما در این اواخر دوکتوران تاجک به فکر این شده اند که به مردم آگاهی بیشتر بدهند تا مردان هم برای تداوی عقامت یا نازایی به داکتر مراجعه کنند.
شریف همتوف با صدایی تاسف بار می گوید :
«چنین به نظر می رسد که همهء دوستان و افراد که در دور وبرم هستند اولاد دارند، ولی خانم من نمی تواند حامله شود.»
در تاجکستان معمول است که مردم مشکل نداشتن اولاد را با عروسی دوم حل می کنند که آن هم در بسیاری موارد موفق نمی باشد.
شریف همتوف سی وشش ساله بعد از آن که آگاهی یافت که حامله نشدن خانم اش به علت کدام مشکل در خود اوست، نه خانم اش می گوید:
«این مساله به غیرت مردانهء من برخورد.»
اما در عین حال او خیلی خوشحال است که به حرف داکتر گوش داده و به کمک تداوی توانسته است، دختر یکسالهء به اسم نرگس داشته باشد. شریف همتوف یک طفل پنج سالهء دیگر هم دارد که نفیسه نام دارد و او را چند سال قبل از یک یتیم خانه به فرزندی گرفته است .
شریف همتوف می گوید:
«فکر نمی کنم کسی مثل من صبر و حوصله کند، زیاد تداوی کردم.»
همت اوف که یک افسر نظامیست و برای اجرای وظیفه از یک جا به جای دیگر سفر می کند . او خیلی خوش است که به این ترتیب توانسته است هم خود و هم خانمش را از شر حرف های خانواده و همسایه ها دور نگهدارد، زیرا نداشتن اولاد و آن هم اگر بفهمند که یک مرد در آن مقصر است، یک مساله شرم و ننگین پنداشته می شود .
در تاجکستان از هر پنج زن و شوهر، یکی بی اولاد است، اما درجامعه هیچ کسی نمی تواند بگوید و یا بپذ یرد که ممکن است مشکل مربوط به مرد باشد .معمولا فکر می شود که زنان مسوول اند و این مساله در بسیاری موارد منجر به طلاق می شود.
داکتر اکبر شاه احمدف که در مورد عقامت مطالعه کرده است، می خواهد در جامعهء تاجکستان به مردم آگاهی بدهد و دراین عرصه تغییر به میان آورد .
داکتر اکبر شاه احمدف با اظهار اینکه در حدود پنجاه در صد واقعات بی اولادی، مرد ها مقصر اند، می گوید:
«در جامعهء ما مردان فکر می کنند که اولاد دار نشدن تنها مربوط زنان است و مردان این مساله را برای شان ننگ می دانند.»
داکتر احمد اوف می گوید:
«می تواند تعداد سپرم ها یا تخمه های مرد کم باشد، یا هم شکل غیرعادی داشته و یا کم حرکت باشند . در برخی موارد امراض میکروبی و امراض که سبب آسیب دیدن سیستم معافیتی وجود می شود، هم می تواند سبب عقامت شود .»
داکتر احمدوف اضافه می کند، در زمرهء مریضانی که به او مراجعه می کنند، در هر چهار مرد بی اولاد، حد اقل یکی تن خانم دوم دارد که از آن هم نمی تواند اولاد داشته باشد.
خانم زهره بانو اماموا که در باغ وحش شهر دوشنبه مصروف نگهداری از شیر است، قصه می کند که وی اولاد نداشت و حرف های خانوادهء شوهرش زیاد شد. بالاخره بعد از چند سال او هم قبول کرد که نمی تواند مادر شود.
شوهر او با یک زن د یگر عروسی کرد و زهره بانو اماموا هم زاد گاهش شهر کولاب را ترک گفت.
بعد از گذشت ده سال زهره بانو اماموا با یک مرد دیگر عروسی کرد و یک سال قبل صاحب اولاد شد .
زهره بانو اماموا متاسف است که چرا سال های زیاد عمرش را با این فکر غلط سپری کرده است که نمی تواند صاحب اولاد شود .
او می گوید:
«من اصلاً فکر این را هم نمی توانستم بکنم که این مشکل ممکن است مربوط مرد باشد و اصلاً چنین سخنی را هم برلب آورده نمی توانستم .»
داکتر احمدف می گوید، در این مورد همین اکنون نشانه های مثبت به نظر می رسد و مردان هم برای تداوی عقامت مراجعه می کنند .
او می گوید، در جریان هر ماه به طور متوسط حدود صد مرد که اولاد ندارند، به کلنیک او می آیند.
داکتر احمدوف می گوید، خیلی مهم است که مردان این را بدانند و اطمینان داشته باشند که راز شان نزد داکتر محفوظ است و همه سخنانی را که به داکتر می گویند، افشا نمی شود .
درافغانستان مردان بیشتر به عروسی دوم اقدام می کنند، اما در تاجکستان بیشتر زنان بی اولاد ازطرف شوهران شان طلاق داده می شوند . قبول کردن این حقیقت که ممکن است مشکل مربوط به مرد باشد، کمتر قابل پذیرش بوده و از آن یاد نمی شود.
اما در این اواخر دوکتوران تاجک به فکر این شده اند که به مردم آگاهی بیشتر بدهند تا مردان هم برای تداوی عقامت یا نازایی به داکتر مراجعه کنند.
شریف همتوف با صدایی تاسف بار می گوید :
«چنین به نظر می رسد که همهء دوستان و افراد که در دور وبرم هستند اولاد دارند، ولی خانم من نمی تواند حامله شود.»
در تاجکستان معمول است که مردم مشکل نداشتن اولاد را با عروسی دوم حل می کنند که آن هم در بسیاری موارد موفق نمی باشد.
شریف همتوف سی وشش ساله بعد از آن که آگاهی یافت که حامله نشدن خانم اش به علت کدام مشکل در خود اوست، نه خانم اش می گوید:
«این مساله به غیرت مردانهء من برخورد.»
اما در عین حال او خیلی خوشحال است که به حرف داکتر گوش داده و به کمک تداوی توانسته است، دختر یکسالهء به اسم نرگس داشته باشد. شریف همتوف یک طفل پنج سالهء دیگر هم دارد که نفیسه نام دارد و او را چند سال قبل از یک یتیم خانه به فرزندی گرفته است .
شریف همتوف می گوید:
«فکر نمی کنم کسی مثل من صبر و حوصله کند، زیاد تداوی کردم.»
همت اوف که یک افسر نظامیست و برای اجرای وظیفه از یک جا به جای دیگر سفر می کند . او خیلی خوش است که به این ترتیب توانسته است هم خود و هم خانمش را از شر حرف های خانواده و همسایه ها دور نگهدارد، زیرا نداشتن اولاد و آن هم اگر بفهمند که یک مرد در آن مقصر است، یک مساله شرم و ننگین پنداشته می شود .
در تاجکستان از هر پنج زن و شوهر، یکی بی اولاد است، اما درجامعه هیچ کسی نمی تواند بگوید و یا بپذ یرد که ممکن است مشکل مربوط به مرد باشد .معمولا فکر می شود که زنان مسوول اند و این مساله در بسیاری موارد منجر به طلاق می شود.
داکتر اکبر شاه احمدف که در مورد عقامت مطالعه کرده است، می خواهد در جامعهء تاجکستان به مردم آگاهی بدهد و دراین عرصه تغییر به میان آورد .
داکتر اکبر شاه احمدف با اظهار اینکه در حدود پنجاه در صد واقعات بی اولادی، مرد ها مقصر اند، می گوید:
«در جامعهء ما مردان فکر می کنند که اولاد دار نشدن تنها مربوط زنان است و مردان این مساله را برای شان ننگ می دانند.»
داکتر احمد اوف می گوید:
«می تواند تعداد سپرم ها یا تخمه های مرد کم باشد، یا هم شکل غیرعادی داشته و یا کم حرکت باشند . در برخی موارد امراض میکروبی و امراض که سبب آسیب دیدن سیستم معافیتی وجود می شود، هم می تواند سبب عقامت شود .»
داکتر احمدوف اضافه می کند، در زمرهء مریضانی که به او مراجعه می کنند، در هر چهار مرد بی اولاد، حد اقل یکی تن خانم دوم دارد که از آن هم نمی تواند اولاد داشته باشد.
خانم زهره بانو اماموا که در باغ وحش شهر دوشنبه مصروف نگهداری از شیر است، قصه می کند که وی اولاد نداشت و حرف های خانوادهء شوهرش زیاد شد. بالاخره بعد از چند سال او هم قبول کرد که نمی تواند مادر شود.
شوهر او با یک زن د یگر عروسی کرد و زهره بانو اماموا هم زاد گاهش شهر کولاب را ترک گفت.
بعد از گذشت ده سال زهره بانو اماموا با یک مرد دیگر عروسی کرد و یک سال قبل صاحب اولاد شد .
زهره بانو اماموا متاسف است که چرا سال های زیاد عمرش را با این فکر غلط سپری کرده است که نمی تواند صاحب اولاد شود .
او می گوید:
«من اصلاً فکر این را هم نمی توانستم بکنم که این مشکل ممکن است مربوط مرد باشد و اصلاً چنین سخنی را هم برلب آورده نمی توانستم .»
داکتر احمدف می گوید، در این مورد همین اکنون نشانه های مثبت به نظر می رسد و مردان هم برای تداوی عقامت مراجعه می کنند .
او می گوید، در جریان هر ماه به طور متوسط حدود صد مرد که اولاد ندارند، به کلنیک او می آیند.
داکتر احمدوف می گوید، خیلی مهم است که مردان این را بدانند و اطمینان داشته باشند که راز شان نزد داکتر محفوظ است و همه سخنانی را که به داکتر می گویند، افشا نمی شود .
