هرچند با گذشت بیش از ده سال ازحکومت حامد کرزی پیشرفت های زیادی درعرصه های مختلف در افغانستان صورت گرفته، اما اعضای ولسی جرگه و مردم عام این دست آورد ها را با در نظرداشت کمک های کشورهای خارجی، اندک می خوانند.
اعضای ولسی جرگه افغانستان، نبود هماهنگی در نظریات دولت و حکومت، عدم جلو گیری از کشت و قاچاق مواد مخدر، موجودیت فساد اداری در ادارات دولتی و عملی نکردن یکسان قانون بالای اتباع کشور را از جمله مشکلات اساسی حکومت گذشته خوانده اند.
آنها می گویند که حکومت به رهبری کرزی در کنار کاستی ها، دست آورد های چشمگیری نیز به همراه داشته است.
عباس ابراهیم زاده یک تن از اعضای ولسی جرگه افغانستان در صحبت با رادیو آزادی به مشکلات و دست آورد های حکومت گذشته چنین اشاره کرد:
" فساد اداری به اوج خود رسیده بود و نا آرامی بود و هیج گونه پرسان و بازخواست نبودن و قانون بالای کسانیکه جرم میکردند یکسان تطبیق نمیشد تنها در حکومت کرزی یگانه چیزیکه کار شده بود در عرصه تعلیم وتربیه اولاد وطن بود. "
آقای ابراهیم زاده همچنان افزود که هرگاه درحکومت جدید کابینه فعلی هم حضورداشته باشد، امید آن نمی رود که درفعالیت های آنها بهبود یابد.
برخی دیگر از اعضای ولسی جرگه به این باورند که در سیزده سال گذشته ناامنی و حملات سنگین مخالفین مسلح رو به افزایش بوده و حکومت هم در در مبارزه با آنها ضعیف بوده است.
به گفتهء آنها، جامعه جهانی و ایالات متحده امریکا در یک دهه گذشته ملیارد ها دالر به نیروهایی امنیتی افغان کمک کرده، اما این کمک ها درست به مصرف نرسیده است.
آنها از حکومت جدید می خواهند که کمک هایی جهانی که به اردوی ملی، پولیس و امنیت ملی اهدا می شود، طی یک برنامه منظم جهت بلند بردن ظرفیت این نیرو ها به مصرف برساند.
به گفته آنها هرگاه کمک های که درسال های گذشته صورت گرفت به گونه درست به مصرف می رسید افغانستان درحال حاضر با کشور های همسایه از لحاظ اقتصادی هم ردیف می بود.
به همین ترتیب کارشناسان می گویند که افزایش فساد اداری، بیکاری، بی نتیجه ماندن پروسه صلح، عدم تطبیق قوانین به طور یکسان و مشکلات در روابط با امریکا از مشکلات اساسی حکومت گذشته به شمار می رود.
احمد سعیدی کارشناس مسایل سیاسی در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت:
"بزرگترین ناکامی برقرار نکردن صلح در افغانستان رشوت و اختلاس از حد تیر روابط نا مطلوب در آخر با جامعه بین المللی خصوصاً با آمریکا افزایش تضاد های قومی و زبانی خصوصاً بعد از دور سوم انتخابات ریاست جمهوری اینها از جمله بزرگترین ناکامی آقای کرزی میباشد. "
آقای سعیدی همچنان از دستاورد هایی سیزده سال گذشته هم یاد آوری کرد و گفت که توسعه آزادی بیان، گردهم آمدن گروه هایی مخالف در ولسی جرگه، ایجاد نظام جدید در کشور باعث شد که افغانستان در سطح بین المللی شناخته شود.
از سوی هم مردم عام در صحبت با رادیو آزادی گفتند که در حکومت قانون تنها بر مردم عام و بی بضاعت تطبیق شده و در ادارات دولتی بر اساس رشوه استخدام صورت گرفته است.
برخی از این باشنده گان، مشکلات حکومت قبلی و خواست های خود را از حکومت جدید چنین ابراز می کنند:
" ناکامی بزرگ فساد اداری است که در تمام ادارات از ریاست جمهوری گرفته تا پائین ترین جاها که پولیس سرک هم شامل اش می باشد فساد وجود داشته و تنها قاطعیت وجدان پاک به خداوند و از صدق کار کردن به مردم راه حل اش است. "
" در دوران سیزده ساله حکومت کرزی فساد اداری در ادارات وجود داشت ناامنی ها بسیار بود و دولت باید سیستم خوب را به پیش بگیرد تا در کار های که ضعف وجود داشت تکرار نشود. "
مردم همچنان از حکومت جدید می خواهند تا از تعصبات زبانی و قومی جلوگیری کرده و برای حل مشکل بیکاری به ساخت زیر بنا های اقتصادی اقدام کند، غاصبین زمین ها باید محکمه شده و تطبیق قانون بر همه یکسان باشد.
سعی کردیم در باره مشکلات و پیشرفت هایی سیزده سال گذشته نظر حکومت را هم داشته باشم، اما با وجود تلاش های مکرر موفق به این کار نشدیم.
از سوی هم شماری ازکارشناسان می افزایند که در حکومت آقای کرزی با وجود مشکلات در عرصه های مختلف کارهای زیادی هم انجام شده است.
آنها می گویند که در بخش معارف پیشرفت های چشم گیری صورت گرفته و در این دوره میلیون ها طفل به مکتب رفتند.
به گفتهء آنها ده ها هزار دختر و پسر از پوهنتون هایی کشور فارغ شده و همینطور هزاران جوان دیگر جهت ادامه تحصیلات عالی به خارج از کشور رفتند.
به گفته آنها در عرصه اقتصادی هم کارهای چشم گیری انجام شده به طورمثال سرمایه گذاری درکشور، بازی جوانان در بخش هایی گوناگون، ایجاد زمینه های کاری، از لحاظ اقتصادی هم در تناسب به گذشته در زندگی مردم تغییر مثبت به وجود آمده است.
به باور آنها تعداد زیادی از مهاجرین افغان از کشورهای خارجی به خصوص پاکستان و ایران به کشور برگشته اند.
حمیرا الکوزی
