حامد کرزی اندکی پس از مداخلۀ امریکا درافغانستان مدت سیزده سال گذشته این کشور را رهبری کرد. او طبق قانون افغانستان نمی توانست درانتخابات اخیر ریاست جمهوری برای دورۀ سوم خود را نامزد سازد. برخی ها نگرانی داشتند که شاید اوپس از کنارگیری از قدرت هم نفوذ خود درسیاست افغانستان را حفظ کند، ولی او گفته است که پس از کناره گیری از ریاست جمهوری درقصری که برای وی درساحۀ ارگ ساخته شد به سرنمی برد ودر یک منزل عادی در شهر کابل زنده گی اختیار خواهد کرد.
http://www.rferl.org/media/photogallery/afghanistan-politics-karzai/26577771.html?
پس از سرنگونی رژیم طالبان زندگی افغان ها درسیزده سال گذشته چه تغییرات داشته است.
http://www.rferl.org/contentinfographics/afghanistan-socioeconomic-indicators-post-taliban/26602137.html
رییس جمهور کرزی پس از سیزده سال درقدرت یک میراث ضد و نقیض از خود بجا می گذارد.
افغانستان پس از فروپاشی رژیم طالبان درسال 2001 تنها یک رهبر حامد کرزی را شناخته است.
او پس از سپری کردن دو دورۀ جنجالی ومتلاطم درقدرت اولین زعیم این کشوراست که زمامداری را به طور مسالمت آمیز رها می کند. رادیو آزادی از افراد نخبۀ اقشار مختلف افغانستان پرسیده است تا نظر شخصی خود را دربارۀ میراث رئیس جمهور کرزی بیان کنند.
امرالله صالح ، رییس سابق ریاست امنیت ملی افغانستان ویکی از منتقدان معروف حامد کرزی می گوید:
"از رئیس جمهور کرزی سه مرحلۀ مختلف به یادگار می ماند. او ازسال 2001 تا 2004 به عنوان یک قهرمان شناخته می شود. از سال 2004 تا 2009 به عنوان یک سیاستمدار زیرکی که درصدد تحکیم پایه های قدرت خود بود و نقش تفرقه بینداز و حکومت کن را به پیش گرفت و با استفاده از منابع دولتی ، مشروعیت خود و حمایت جامعۀ جهانی یک هالۀ به دور خود ایجاد کرد."
امرالله صالح رییس سابق استخبارات افغانستان به این باوراست که حامد کرزی درسال های اخیر اقتدار خود نقش خود را به رهبر یک گروه درکشور محدود ساخت و به جای اینکه برای یک انتقال آبرومند قدرت سعی کند به گفتۀ امرالله صالح به منافع باریک قومی بیشتر تمرکزنمود.
نادر نادری، فعال سرشناس حقوق بشر ورییس بنیاد انتخابات آزاد وعادلانۀ افغانستان نیز به این باوراست که حامد کرزی یک میراث مخلوط ازاقتدار خود به جا می گذارد. او می گوید هرچند برخی ها یک تصویر تیرۀ از آینده پیشی بینی می کنند ولی فضای عدم اطمینان که پس از انتخابات دور دوم ریاست جمهوری ایجاد شد قابل پیش بینی بود.
نادر نادری می گوید:
"چیزیکه از ایام اقتدار حامد کرزی ممنون آن خواهم بود اینست که علی رغم فعالیت های مهم ودشواری که من طی سال ها انجام دادم در واقعیت هرگز به عواقب فزیکی مستقیم از سوی رییس جمهور مواجه نشدم. البته اشخاص نزدیک به او، مقامات بسیار ارشد دور وبر او باعث نگرانی می شدند. آن ها مرا تهدید می کردند . ولی درکل، فضای که ایجاد شد، زمینه انتقاد از حکومت برای افراد را مهیا ساخت. البته چالش های وجود داشت. تجربۀ شخصی من مخلوط بود."
نادری نادری به این باوراست که افغانستان با انتقال مسالمت آمیز قدرت گام های استوار وتدریجی خود را به سوی نهادینه ساختن نظام حاکمیت قانون برمی دارد.
رویاء محبوب مدیر عامل شرکت انکشاف نرم افزار سیتادیل درهرات ازجملۀ معدود زنان کارآفرین درافغانستان است. این شرکت خدمات خود را به موسسات دولتی وغیردولتی تقدیم می کند واکثریت کارکنان آن زنان اند. خانم محبوب سال گذشته از سوی مجلۀ تایم یکی از صد شخصیت پرنفوذ جهان معرفی شد. او به این باوراست که حامد کرزی یک میراث مثبت از خود به جا می گذارد.
وی می گوید:
"رییس جمهور کرزی یک یادگار مثبت از خود به جا می گذارد. به فکر من او پدر مردم سالاری است. او اولین رهبر این کشور است که قدرت را به جانشین خود می سپارد، ولی بازهم او می توانست کارهای بهتر انجام دهد.افغانستان دردوازده سال گذشته درمرکز توجه چندین کشور جهان قرار داشت، ولی متاسفانه ما نتوانستیم ازاین فرصت استفاده کنیم. ما باید جوانب مثبت را نادیده نگیریم، ولی امکانات دست آوردهای به مراتب بهتر وجود داشت. شاید پنج مرتبه بهتر. اگراو پلان ها وتیم بهترمیداشت ما شاید امروز یک افغانستان متفاوت میداشتیم."
خانم محبوب میافزاید که رییس جمهور کرزی تنش های قومی را کاهش داد و همۀ اقوام را دریک ملت جمع کرد. او می گوید که حامد کرزی یک سطح از مردمسالاری وآزادی بیان را مروج ساخت که نظیرآن قبلا درافغانستان دیده نشده بود و درعرصه های تعلیم، خدمات صحی ، وآزادی رسانه ها دست آوردهای دارد.
خانم رویاء محبوب به این باوراست که افغانستان به سوی یک آیندۀ روشن درحرکت است.
آغا لالی دستگیری ، رییس شورای ولایتی قندهار است و به کدام گروه سیاسی تعلق ندارد.
آغا لالی دستگیری می گوید:
او نیز به این باوراست که حامد کرزی یک میراث مثبت از اقتدار خود به جا می گذارد.
"رییس جمهور برای وحدت ملی سخت کوشید. درنتیجۀ تلاش ها وگفتگو های وی ، طالبان سیزده سال قبل قندهار را به طورمسالمت آمیز به مردم سپردند. اگر تلاش ها وابتکار وی نمی بود امکان جنگ شدید و تلفات وجود داشت. درسابق جنگ های زیاد درافغانستان صورت گرفته است. او با ولایت ها واقوام دیگر کار نمود و وحدت ملی را تقویت کرد وصلح را آورد. فشارهای جهانی وجود داشت، ولی ابتکارهای را که او علی رغم فشارها انجام داد باعث انکشاف وتقویت وحدت ملی شد."
آقا لالی دستگیری نیز از دست آوردهای حامد کرزی درعرصه های تاسیس نیروهای امنیتی ، بهبود تعلیم وخدمات صحی وبازسازی زیربنای دولت یاد آوری می کند.